E240012
  klaver icoon
Laatste revisie: 30-04-2024

E240012 - Commissiemededeling over industrieel koolstofbeheer



Op 6 februari 2024 publiceerde de Europese Commissie een EU-strategie voor het beheer van industriële koolstof. In deze mededeling zet de Europese Commissie uiteen hoe technologieën die CO2 kunnen afvangen of rechtstreeks uit de atmosfeer kunnen verwijderen kunnen bijdragen tot een vermindering van de emissies met 90% tegen 2040, en zo kunnen bijdragen aan het bereiken van klimaatneutraliteit tegen 2050.


Stand van zaken

Behandelfase Eerste Kamer: behandeling in commissie Eerste Kamer.

nationaal

Op 23 april 2024 leverden de fracties van de BBB (Panman), CU (Holterhues) en JA21 (Baumgarten) inbreng voor schriftelijk overleg.

Europees

Op 6 februari 2024 is de mededeling gepubliceerd.


Kerngegevens

volledige titel

Mededeling van de Commissie aan het Europees Parlement, de Raad, het Europees Economisch en Sociaal Comité en het Comité van de Regio's - Naar een ambitieuzer beheer van koolstof in de EU

document Europese Commissie

COM(2024)62PDF-document, d.d. 6 februari 2024

commissie Eerste Kamer

beleidsterrein

verwant dossier


Behandeling Eerste Kamer

Op 23 april 2024 leverden de fracties van de BBB (Panman), CU (Holterhues) en JA21 (Baumgarten) inbreng voor schriftelijk overleg.

Op 2 april 2024 besloot de commissie EZK het voorstel in behandeling te nemen en inbreng te leveren voor schriftelijk overleg op 23 april 2024.


Behandeling Tweede Kamer

De commissie EZK van de Tweede Kamer heeft de EU-strategie voor het beheer van industriële koolstof betrokken bij het commissiedebat over het Klimaatdoel 2040.


Standpunt Nederlandse regering

Op 22 maart 2024 stuurde de regering het BNC-fiche over de commissiemededeling aan de Kamer (36.540, A). Het kabinet gaf aan achter de benadering van de strategie te staan die koolstofbeheer integraal beziet en zich richt op marktontwikkeling, infrastructuur en innovatie.

De mededeling ligt op het terrein van milieu, waarbij sprake is van een gedeelde bevoegdheid tussen de EU en de lidstaten, op basis van artikel 4.2.e. VWEU. Tevens ligt de mededeling op het terrein van de industrie. Hierbij is sprake van een ondersteunende bevoegdheid van de EU, op basis van artikel 6.b. VWEU.

De mededeling presenteert een strategie om koolstofbeheer op te schalen om zo de 2040 en 2050 klimaatdoelen te halen. De regering vindt deze opgave grensoverschrijdend en ziet daarom EU-optreden als gerechtvaardigd.

Ook staat het kabinet positief tegenover de proportionaliteit van de mededeling. De Commissie presenteert meerdere plannen die de ontwikkeling van het beheer van industriële koolstof waardeketens binnen Europa goed kunnen ondersteunen. Het kabinet acht het voorgestelde optreden daarom in principe geschikt om de doelstelling te bereiken. Wel vindt het kabinet de plannen voor een toekomstig regelgevingspakket voor het reguleren van CO2-transport een belangrijk aandachtspunt.


Samenvatting voorstel Europese Commissie

Op 6 februari 2024 publiceerde de Europese Commissie een EU-strategie voor het beheer van industriële koolstof.

In de afgelopen jaren heeft de EU verschillende beleidsmaatregelen genomen om de afvang en opslag en/of het gebruik van koolstof en de bijbehorende infrastructuurbehoeften te ondersteunen. Desondanks zijn er maar een beperkt aantal grootschalige projecten operationeel. Geconstateerde uitdagingen zien op de moeilijkheid om een economische levensvatbare businesscase te ontwerpen; een gebrek aan een alomvattend regelgevingskader voor de volledige waardeketen; CO2-specifieke risico's voor de eerste bedrijven die betrokken waren bij het opbouwen van koolstofwaardeketens en onvoldoende coördinatie en planning.

In het algemeen moeten regeringen in de hele EU de afvang en opslag van koolstof nog erkennen als een legitiem en noodzakelijk onderdeel van de oplossing voor het decarboniseren van de economie.

In deze mededeling stelt de Europese Unie dat zij zich gaat inzetten om de Europese economie tegen 2050 klimaatneutraal te maken, om de opwarming van de aarde te beperken. Dit doet zij middels het introduceren van een EU-strategie voor het beheer van industriële koolstof. Deze strategie adresseert elk van deze uitdagingen, op basis van de stappen die al zijn gezet en de politieke en economische argumenten voor een ambitieuzer beheer van industriële koolstof in Europa. Dit bestaat uit een algemeen beleidskader waarmee beoogd wordt de emissies tegen 2030 met ten minste 55% procent te verminderen. Tevens spreekt de Commissie zich nu dus uit over de visie van de klimaatdoelen in 2050.

De Commissie zal beginnen met de voorbereidende werkzaamheden voor een mogelijk toekomstig regelgevingspakket voor CO2-transport en -opslag, waarin kwesties als markt- en kostenstructuur, toegang van derden, CO2-kwaliteitsnormen en investeringsprikkels voor nieuwe infrastructuur aan bod komen. De Commissie zal ook de benodigde volumes CO2 beoordelen die rechtstreeks uit de atmosfeer moeten worden verwijderd. Om de markt te helpen opschalen, zal de Commissie richtsnoeren opstellen voor de vergunningsprocedures voor projecten en een atlas van potentiële opslaglocaties opzetten. In samenwerking met de lidstaten zal de Commissie ook een aggregatie-instrument ontwikkelen om CO2-leveranciers te koppelen aan exploitanten van vervoer en opslag en CO2-afnemers.

Om ervoor te zorgen dat industriële projecten voor koolstofbeheer in de praktijk plaatsvinden, stelt de Commissie tevens een reeks horizontale acties vast die een aantrekkelijker investeringsklimaat zouden kunnen creëren. Deze acties zien onder andere op investeringen en financiering; onderzoek, innovatie en bewustmaking van het publiek en internationale samenwerking.


Behandeling Raad

In de databank EUR-Lex wordt de laatste stand van zaken in de Europese behandeling van het voorstel weergegeven.


Behandeling Europees Parlement

De commissie voor Industrie, onderzoek en energie (ITRE) van het Europees Parlement behandelt het voorstel. De commissies voor Internationale handel (INTA), Begroting (BUDG), Economische en monetaire zaken (ECON), Werkgelegenheid en sociale zaken (EMPL), Milieubeheer, volksgezondheid en voedselveiligheid (ENVI), Interne markt en consumentenbescherming (IMCO), Vervoer en toerisme (TRAN), Regionale ontwikkeling (REGI) en Landbouw en plattelandsontwikkeling (AGRI) zijn aangesteld als adviescommissies.

In de databank OEIL van het Europees Parlement wordt de laatste stand van zaken in de behandeling van het voorstel weergegeven.


Standpunten andere lidstaten (IPEX)

In de databank IPEX wordt de behandeling van het voorstel in de diverse (kandidaat) lidstaatparlementen weergegeven.


Alle bronnen